De aflevering over parentale burn-out in de podcast "De wereld van Sofie" op radio 1 was zo herkenbaar voor mij dat het inspireerde om er deze blog over te schrijven. Is een parentale burn-out een hype of een noodsignaal? Hoe kan je het voorkomen of ervan herstellen?
Wat is een parentale burn out?
Om te weten te komen of parentale burn-out een hype of een noodsignaal is, moeten we eerst weten wat het juist inhoudt
“Volgens een studie van de universiteit van Louvain-La-Neuve krijgt 12 procent van de Belgische ouders ermee te maken. Ze zijn opgebrand door de stress van het ouderschap, zijn moe en hebben het gevoel dat ze falen als ouder.” Dit is één van de weinige duidelijke definities die ik terug vond op internet.
Wat zijn oorzaken van een parentale burn-out ?
Na het beluisteren van de podcast en uit mijn persoonlijke ervaringen zie ik drie mogelijke oorzaken:
1. Perfectionisme
Iedereen kent het wel: perfectionisme. Het heeft zoals alle persoonlijkheidskenmerken voordelen maar zeker ook nadelen. Wanneer perfectionisme te hard gaat doorwegen in het dagelijkse leven van ouders, loopt het wel eens de verkeerde kant op. Op Google kan je de volgende omschrijving terug vnden: "mensen die last hebben van perfectionisme stellen vaak onhaalbaar hoge eisen aan zichzelf. Vaak komt dit voort uit onzekerheid. Ze hebben het idee dat ze pas iets voorstellen als ze al hun tijd nuttig besteden. Perfectionisme zorgt er voor dat je niet kunt genieten van je prestaties en dat je altijd op zoek bent naar meer en beter. Zorgt vaak ook voor een opgejaagd en onrustig gevoel. Bovendien resulteert het in een laag zelfvertrouwen"
Vele mensen, voornamelijk ook de westerse maatschappij willen alles doen/hebben en willen het ook goed doen. Ze willen een eigen huis. een fijne job en kinderen. Elke dag lekker eten, verschillende hobby’s , op reis gaan, een leuke vriendengroep. Balans vinden tussen al die wensen, dromen en verplichtingen is voor velen een uitdaging. Men blijft vaak maar doorgaan en doorgaan omdat ze niet kunnen kiezen en dus graag alles willen hebben en doen. Dus wordt er van hier naar daar gerend. Ouders doen hun best om alle bordjes (huishouden, koken, poetsen, mama, papa, tuinier, collega, vriendschappen ) draaiende te houden. Het gevaar op een parentale burn-out is zeer reëel.
2. Individualistische maatschappij
België is geëvolueerd van een groeps-samenleving naar een individualistische samenleving. De meeste mensen die geboren zijn na 1965 , net zoals ik , zijn opgevoegd met normen zoals bijvoorbeeld “je bent zelf verantwoordelijk voor de opvoeding van je kinderen, voor het runnen van je huishouden en voor de centen die er binnenkomen.” Men weet niet beter dan dat men zelf alle bordjes draaiende moeten houden. Een groep-samenleving waarin ganse families “samenwonen” en iedereen zich verantwoordelijk voelt voor de kinderen in de familie is zo goed als verdwenen bij ons in België. In sommige gemeenschappen zie je dat nog wel. Denk maar aan de Joodse , Turkse en Marrokaanse gemeenschappen in ons land. Die families zijn vaak veel hechter verbonden met elkaar in het dagelijkse leven. Over het algemeen overheerst , volgens mij , een individualistische gedachtegang: we denken dat we alles alleen moeten doen. Hulp vragen wordt als taboe/zwak bekeken/aangevoeld.
3. Het Corona-virus .
Volgens de media is het aantal parentale burn-outs enorm gestegen sinds de corona crisis. Op zich is dat niet zo verwonderlijk. Plots word alles overhoop gehaald. Werk en privé lopen meer door elkaar tgv thuiswerk: kinderen opvoeden, huishoudelijke taken, werken enz…. De balletjes die normaal gezien mooi gejongleerd worden , worden plots anders: groter, zwaarder, anders van vorm……. Het patroon waarmee vele ouders controle hebben over hun leven, gezin werk, kinderopvang enz….. wordt volledig door elkaar gehaald. De corona crisis kan gezien worden als de druppel die de emmer in vele gezinnen doet overlopen. De emmertjes waren al bomvol met alle rollen die ouders op zich namen. De maatregelen om verspreiding van het virus te voorkomen (thuis blijven, zo weinig mogelijk contact met anderen) zorgen er voor dat hulp inschakelen is nog moelijker word. Ze worden nog meer op zichzelf aangewezen. hoe kunnen we zo’n parentale bun out dan toch voorkomen?
De combinatie van perfectionisme, individualtische maatschappij en de corona crisis zorgden voor een duidelijke stijging in het aantal parentale burn-outs.
Voor mij persoonlijk lagen perfectionisme en hoog sensitiveit aan de basis van mijn parentale burn-out. Lees ook mijn blog "Het leven als hoog sensitieve mama"
Hoe kan je een parentale burn-out voorkomen of herstellen?
1. Bewustwording
Beseffen dat er maar 24u in één dag zitten, waarvan we minstens 5-8u slaap nodig hebben om goed te kunnen blijven functioneren. De andere uren kunnen we volledig zelf invullen. We hebben elke dag de keuze hoe we onze uren invullen. Sta stil en vraag je af waar jij je tijd aan besteed.
Tip: Noteer in een notitieboekje wat je allemaal doet op één dag en hoeveel tijd je besteed aan de dingen die je doet.
2. Je levenswijze in vraag stellen.
Stel bij elke item dat je hebt opgeschreven de volgende vragen stellen :
*Is dit echt nodig?
*Moet ik ECHT alles alleen doen?
*Waarom doe ik dit?
*Doe ik dit graag?
*Haal ik er energie uit of vraagt het me juist veel energie?
Deze vragen kunnen je helpen om terug te keren naar de essentie.
Je zal inzien dat je echt niet alle bordjes draaiende hoeft te houden om gelukkig te kunnen zijn. Geluk zit namelijk van binnen. Het gaat er niet om wat je hebt of doet, maar de manier waarop je er naar kijkt ,ervaart en bewust bent.
3. Keuzes maken
Op je levenspad dat je bewandelt zal je voortdurende voor keuzes komen te staan. Kleine en grote keuzes. Beslissen in welke richting je wil verder gaan. Men zegt wel eens "kiezen is verliezen" Ik zeg liever "er bestaat geen verkeerde keuze"
4.Minimaliseren
Zelf ben ik sinds enkele jaren meer bewust mijn pad aan het bewandelen, waarop ik een boeiende levensvisie ben tegen gekomen namelijk MINIMALISME.
Bij deze fijne levensvisie richt je je op de essentie van je leven
zowel op materieel, mentaal als fysiek vlak. Kiezen voor wat voor jou belangrijk is. Ontspullen is de meest bekende vorm van minimaliseren. Maar had je al gehoord van ont-moeten? Het betekent "iets niet meer moeten doen". Ik benoem het ook wel eens als mentaal minimaliseren. Focussen op positieve, helpende gedachten is één van de manieren om mentaal te minimaliseren. In mijn boek "een warm nest " vind je drie stappenplannen
Door te minimaliseren en dus bewust te kiezen voor welke bordjes ik wil draaiende houden, lukt het me beter om alles in balans te houden. Het was (en is nog steeds) een zoektocht met heel veel hobbels, struikelblokken, hindernissen , maar evengoed met waardevolle inzichten. Het ultieme geluk bestaat niet. Het is juist de weg , het pad op zich, je levenspad zelf waar het geluk te grabbelen ligt.
"Alles waar je naar verlangt, ligt vaak vlak voor je neus."
5. Hulp vragen
Zoals omschreven in het stuk over individualisme, blijkt dat hulp vragen in een individualistische gedachtegang als zwak wordt ervaren. Nochtans is het één van de moedigste dingen die je kan doen. Een mens is een groepsdier. Wij zijn niet gemaakt om alleen te leven. We worden (soms letterlijk) ziek van eenzaamheid. Wij zijn allemaal van nature helpers. Als we een ons hart volgen, zullen we altijd hulp bieden aan mensen in nood. Dat betekent dus ook dat iedereen bereid is om jou te helpen als je het durft vragen. Zet dus je ego aan de kant , stop met alles alleen te willen doen als het ook anders kan. Vraag hulp en je leven zal zoveel lichter worden.
Besluit:
Is een parentale burn out een hype of een noodsignaal? Een hype is iets voorbijgaand, iets wat typisch is voor een bepaalde tijdsgeest. Iets wat iedereen ineens lijkt te hebben of te willen hebben. Maar willen ouders een parentale burn out? Volgens mij wil niemand een burn out.
Naar mijn aanvoelen gaat het hier wel degelijk over een noodsignaal. Een signaal dat ons iets duidelijk wil maken namelijk dat we niet langer verder kunnen doen op de manier waarop we jaren geleefd hebben. De westerse consumptie individualistische maatschappij loopt vast. De mensheid leidt hieronder. Het is tijd dat we anders gaan leven. Dat we anders gaan denken en voelen met meer aandacht voor wat er echt toe doet. Wat dat is, is heel persoonlijk. Ieder individu weet zelf welke richting hij/zij uit wil, hoe hij /zij wil leven. In een ratrace waarin het leven voorbij vliegt of bewust, rustig, genietend van al het moois dat een leven te bieden heeft.
Welke keuze maak jij?
Waar herken je jezelf in?
Vraag je je af of je een parentale burn-out hebt?
Wil jij uit de ratrace stappen? Wil jij bewust worden van het leven dat je leidt? Wil jij terug meer energie krijgen om te genieten van het leven als ouder?
Neem gerust een kijkje op mijn website en ontdek hoe ik jou kan helpen