Het verschil tussen psychologen, therapeuten en coaches
"Sommige coaches gaan hun boekje te buiten"
Britt en Jan van Factcheckers op VRT1 gingen in hun programma of deze stelling al dan niet klopt. Het verwonderde mij niet dat ze deze stelling wilden checken. Ik hoor zelf ook regelmatig de opmerking dat iedereen zich tegenwoordig coach kan noemen. en dat klopt ook, jammer genoeg.
Het beroep coach is (nog) niet erkend door de overheid. Dat wil zeggen dat er ook nog wettelijk kader voor is. Het gekke is dat er wel erkende opleidingen bestaan, zoals bijvoorbeeld het postgraduaat dat ik gevolgd heb aan de Kdg Hoge School in Antwerpen tot perinatale coach. Mijn medestudenten en ikzelf hebben aan het einde van de opleiding een examen moeten afleggen en waren daar allemaal voor geslaagd. Waarvoor we een certificaat hebben ontvangen.
Het is dus best verwarrend én zelfs tegenstrijdig dat we een officieel erkend certificaat ontvingen en toch geen erkenning krijgen door de overheid.
Een aantal beroepsverenigingen zoals vb BBTC ijvert al jaren voor de erkenning van het beroep. Je kan pas aansluiten bij zo'n beroepsvereniging wanneer je kan bewijzen dat je x aantal uren ervaring hebt opgedaan in je vakgebied en een certificaat kan voorleggen. Op die manier zorgen zij ervoor de professionele coaches verzameld worden en de "kwakzalvers" uit de boot vallen. Om die reden heb ik me ook aangesloten bij BBTC.
In de opleiding tot perinatale coach werd er ons vanaf de eerste les uitgelegd en benadrukt wat het verschil is tussen ons werk als coach en het werk van psychologen/psychiaters.
Psychologen volgden een bachelor opleiding en evt zelfs master. Daardoor hebben ze een diepgaandere en bredere kennis van verschillende psychische stoornissen. Zij gaan onder andere op zoek naar patronen, karaktereigenschappen en persoonlijkheid (stoornissen). Ze werken aan de hand van verschillende methode/behandelingen. Ze gaan vaak graven in het verleden. Ze trachten te sleutelen aan dieperliggende problemen om op die manier de cliënt tot inzicht te laten komen, meer zelfkennis te geven en een positieve verandering te weeg te brengen
Coaching opleidingen zijn meestal korter is en zijn vaak specifieker gericht op een bepaald thema. Vandaar dat er ook zoveel verschillende soorten coaches bestaan: vb wandelcoach, opruimcoach, stress en burn out coach, life coach, perinatale coach, kindercoach, rouwcoach, creatieve coach.
Ik heb mezelf "nestcoach voor ouders" genoemd. omdat ik verschillende opleidingen gevolgd heb (van enkele weken, tot avondschool tot een postgraduaat gedurende een gans schooljaar. Opdat ik niet steeds alle "titels" zou moeten opsommen wanneer mensen vragen wat ik doe, heb ik al mijn opleidingen samen gevoegd onder één naam "Nestcoach voor ouders"
Deze overkoepelende naam staat voor verschillende thema's waarvoor je bij mij terecht kan:
- minimaliseren (=ontspullen/ont-moeten/ontspannen)
- hoog sensitiviteit
- perinatale thema's: prematuriteit/voedingsproblemen/zelfzorg/nest rond je nest/enz....
Coaching vertrekt vanuit een luisterend oor en is daarna gericht op de toekomst. Er wordt doelgericht gewerkt. Dit kan aan de a.d.h.v. van verschillende methodes. Vb bewegen (wandelcoach), beweeg en/of ademwerk, creatieve opdrachten. gesprekken, enz...
Coaching gaat dus, in tegenstelling tot psychologische of psychiatrische behandeling, niet graven in het verleden. Coaching vertrekt vanuit het probleem dat zich op dat moment voordoet. Van daaruit wordt er samen naar een oplossing gezocht. Coaches zijn niet opgeleid , laat staan bevoegd, om dieperliggende problemen zoals vb depressies, psychische stoornissen te begeleiden. Wanneer ze merken dat hun hulp ontoereikend blijkt te zijn, is het hun taak, zoniet hun plicht om door te verwijzen. Zoals ik op mijn website vermeld en ook telkens bij intakegesprek, zal ook ik steeds doorverwijzen naar psycholoog , wanneer ik merk dat iemand nood heeft aan psychologische ondersteuning.
Mensen die coach (willen) worden of zijn, zijn heel vaak ook ervaringsdeskundige. Dat is een mes dat aan twee kanten snijdt. Enerzijds kunnen zij zich perfect inleven in bepaalde thema's doordat ze het zelf hebben mee gemaakt, doorleefd en tot mooie inzichten zijn gekomen. Deze willen ze heel graag delen met anderen die in hetzelfde schuitje terecht komen. Anderzijds is het erg belangrijk dat die mensen hun hindernissen/bezorgdheden/verdriet enz... zelf heel goed en degelijk verwerkt hebben. Zolang ze zelf nog in hun helingsproces zitten en de situatie dus nog niet volledig verwerkt hebben of kunnen loslaten, bestaat het gevaar dat ze op zoek zijn naar gelijkgestemden om herkenning en begrip te vinden.
Als coach is het erg belangrijk dat men zelf voldoende veerkracht heeft opgebouwd zodat men in staat is om de problemen van hun coachee van op de zijlijn te kunnen bekijken, M.a.w. voldoende afstand te kunnen houden. Wanneer een situatie van een coachee iets triggert bij de coach zelf, moeten deze professioneel genoeg zijn om aan de hand van coaching modellen de client verder te helpen. Door onder andere veel vragen te stellen en zeker niet over hun eigen issues te beginnen. Een goede coach vertelt slechts heel sporadisch iets over zichzelf, tenzij de coachee er naar vraagt. Ook advies geven is not done. Het doel van coaching is uiteindelijk dat de client zelf tot inzicht komt.
Enkele coachingvaardigheden zijn vb luisteren, samen vatten, doorvragen, betrokken confronteren, stiltes toelaten (holding space), inspireren, enz...
In de aflevering van factcheckers zien we een coach bezig die gans de tijd over zichzelf bezig is. Een andere coach zegt dan weer "leef eens in het nu!" Dit zijn duidelijk geen professionele coaches.
Jammer genoeg legden Brit en Jan tijdens de aflevering minder de nadruk op het feit dat het merendeel van de coaches die ze hadden gecontacteerd om (zogezegd) een depressie te behandelen, de undercover-journalisten WEL hadden doorverwezen naar een psycholoog.
M.a.w. de meeste coaches gaan NIET hun boekje te buiten